Yutma fobisi, bireylerin yiyecekleri yutmaktan korkmasına ve yutma eylemi sırasında aşırı kaygılanmalarına neden olan bir fobi türüdür. Özgül fobiler içerisinde yer alan yutma fobisi, diğer fobi türlerine göre daha nadir görülür. Kadınlarda görülme sıklığı erkeklerden fazla olan, çocuk veya yetişkin fark etmeksizin her yaştan bireyde ortaya çıkabilecek bir psikolojik rahatsızlıktır.
Fobisi olan kişilerin, yutma eyleminde sorun yaşamalarına neden olan bir sağlık sorunları bulunmamaktadır. Bu kişiler yutma eylemi sırasında acı duymazlar, yalnızca yiyecekleri yutamayacaklarını ve bu nedenle boğulacaklarını düşünürler. Yutamama ve boğulacağını düşünme ve devamında gelen yutamama hali, bireylerde yoğun kaygı ve korkuya neden olmaktadır.
Bu fobiye sahip olan kişiler, yerken boğulacaklarını düşündükleri gıdaları tüketmezler. Bu kişiler özellikle kuruyemiş gibi yemek borusuna kaçarak tıkanmaya ve boğulmaya yol açabilecek yiyecekleri tüketmekten kaçınırlar. Bireyler, yemek yerken genellikle su içerler. Su içmenin yutmayı kolaylaştırdığını ve tıkanma durumunda su sayesinde kurtulabileceklerini düşünürler.
Bu fobi, bireylerin çevresine karşı sinirlenmesi ve agresifleşmesine neden olabilmektedir. Ailenin ve arkadaş çevresinin yemek yemeye teşvik etmeye çalışması, yaşanan fobiyi küçümsemesi ve dalga geçmesi, fobisi olan kişilerde olumsuz tepkilere neden olmaktadır.
Gıdaları yutarken zorlanma ve yutma eylemi sırasında boğulmaktan kaygı duyma ve korkma gibi belirtileri olan bir özgül fobi türüdür. Fobi her bireyde farklı farklı belirtiler görülebilmektedir.
Belirtilerden bazıları aşağıda listelenmiştir;
Geçmişte tıkanmak veya boğulmakla ilgili yaşanmış kötü bir tecrübe sonucunda ortaya çıkmaktadır. Geçmişte yemek yerken zorlanan veya boğulma tehlikesi geçiren bireyler, boğulmalarına yol açan yiyeceği tüketmekten kaçınmaya ve tekrar boğulacaklarını düşünmeye başlamaktadır. Fobinin ortaya çıkışı bazı kişilerde aniden, bazı kişilerde ise yavaş yavaş ortaya çıkmaktadır. Bireyler, boğulmalarına yol açan yiyecekleri aniden yemeyi kesmekte veya yavaş yavaş yiyeceklerden kaçınarak yalnızca sıvı ile beslenmeye başlamaktadır.
Gıdaları yutmakta zorlanan danışanlarda yutma fobisi belirtilerinden birkaç tanesinin bulunması ve bu belirtilerin iki haftadan uzun süredir devam etmesi sonucunda konulmaktadır.
Tedavisi olan bir fobi türüdür. Tedavi edilmesi, bu rahatsızlığa sahip kişilerin hem psikolojik hem de fiziksel sağlığı açısından oldukça önemlidir. Fobiye sahip kişilerin gıda tüketiminden kaçınması, besin yetersizliğine ve buna bağlı sağlık sorunlarına yol açmaktadır. Bununla birlikte, bireylerin sosyal ortamlardan kaçınmasına ve yaşam kalitelerini düşürmelerine neden olmaktadır.
Bilişsel davranışçı terapi, bilişsel yeniden yapılandırma, EMDR tedavisi, psikoeğitim, duyarsızlaştırma gibi tedavi yöntemleri, fobinin tedavisinde etkili sonuçlar alınmasına yardımcı olmaktadır. Bu fobinin tedavi edilmesi ile bireylerin katı yiyecekleri tüketmeye başladığı, kalabalık yerlerde, sosyal ortamlarda rahatlıkla yemek yiyebildiği görülmektedir.
Yutma fobisinin tedavisinde etkili olan terapi yöntemlerinde biri de maruz bırakmadır. Maruz bırakma yöntemi ile bireyler yemekten kaçındıkları, yedikleri zaman tıkanacakları besinlerle yüzleşmekte yani bu besinlere maruz bırakılmaktadır. Maruz bırakma terapisinin ardından geçmişte korkulan gıdaların tüketilmeye başlandığı gözlenmektedir. Bu yöntem fobisi olan kişilerin, fobilerini aşmaları konusunda oldukça etkili yöntemler arasında yerini almaktadır. Ancak tedavi, profesyonel terapistler eşliğinde kontrollü olarak gerçekleştirilmelidir.
Yutma fobisi, bireylerin yiyecekleri yutmaktan korkmasına ve yutma eylemi sırasında aşırı kaygılanmalarına neden olan bir fobi türüdür. Özgül fobiler içerisinde yer alan yutma fobisi, diğer fobi türlerine göre daha nadir görülür. Kadınlarda görülme sıklığı erkeklerden fazla olan, çocuk veya yetişkin fark etmeksizin her yaştan bireyde ortaya çıkabilecek bir psikolojik rahatsızlıktır.
Fobisi olan kişilerin, yutma eyleminde sorun yaşamalarına neden olan bir sağlık sorunları bulunmamaktadır. Bu kişiler yutma eylemi sırasında acı duymazlar, yalnızca yiyecekleri yutamayacaklarını ve bu nedenle boğulacaklarını düşünürler. Yutamama ve boğulacağını düşünme ve devamında gelen yutamama hali, bireylerde yoğun kaygı ve korkuya neden olmaktadır.
Bu fobiye sahip olan kişiler, yerken boğulacaklarını düşündükleri gıdaları tüketmezler. Bu kişiler özellikle kuruyemiş gibi yemek borusuna kaçarak tıkanmaya ve boğulmaya yol açabilecek yiyecekleri tüketmekten kaçınırlar. Bireyler, yemek yerken genellikle su içerler. Su içmenin yutmayı kolaylaştırdığını ve tıkanma durumunda su sayesinde kurtulabileceklerini düşünürler.
Bu fobi, bireylerin çevresine karşı sinirlenmesi ve agresifleşmesine neden olabilmektedir. Ailenin ve arkadaş çevresinin yemek yemeye teşvik etmeye çalışması, yaşanan fobiyi küçümsemesi ve dalga geçmesi, fobisi olan kişilerde olumsuz tepkilere neden olmaktadır.
Gıdaları yutarken zorlanma ve yutma eylemi sırasında boğulmaktan kaygı duyma ve korkma gibi belirtileri olan bir özgül fobi türüdür. Fobi her bireyde farklı farklı belirtiler görülebilmektedir.
Belirtilerden bazıları aşağıda listelenmiştir;
Geçmişte tıkanmak veya boğulmakla ilgili yaşanmış kötü bir tecrübe sonucunda ortaya çıkmaktadır. Geçmişte yemek yerken zorlanan veya boğulma tehlikesi geçiren bireyler, boğulmalarına yol açan yiyeceği tüketmekten kaçınmaya ve tekrar boğulacaklarını düşünmeye başlamaktadır. Fobinin ortaya çıkışı bazı kişilerde aniden, bazı kişilerde ise yavaş yavaş ortaya çıkmaktadır. Bireyler, boğulmalarına yol açan yiyecekleri aniden yemeyi kesmekte veya yavaş yavaş yiyeceklerden kaçınarak yalnızca sıvı ile beslenmeye başlamaktadır.
Gıdaları yutmakta zorlanan danışanlarda yutma fobisi belirtilerinden birkaç tanesinin bulunması ve bu belirtilerin iki haftadan uzun süredir devam etmesi sonucunda konulmaktadır.
Tedavisi olan bir fobi türüdür. Tedavi edilmesi, bu rahatsızlığa sahip kişilerin hem psikolojik hem de fiziksel sağlığı açısından oldukça önemlidir. Fobiye sahip kişilerin gıda tüketiminden kaçınması, besin yetersizliğine ve buna bağlı sağlık sorunlarına yol açmaktadır. Bununla birlikte, bireylerin sosyal ortamlardan kaçınmasına ve yaşam kalitelerini düşürmelerine neden olmaktadır.
Bilişsel davranışçı terapi, bilişsel yeniden yapılandırma, EMDR tedavisi, psikoeğitim, duyarsızlaştırma gibi tedavi yöntemleri, fobinin tedavisinde etkili sonuçlar alınmasına yardımcı olmaktadır. Bu fobinin tedavi edilmesi ile bireylerin katı yiyecekleri tüketmeye başladığı, kalabalık yerlerde, sosyal ortamlarda rahatlıkla yemek yiyebildiği görülmektedir.
Yutma fobisinin tedavisinde etkili olan terapi yöntemlerinde biri de maruz bırakmadır. Maruz bırakma yöntemi ile bireyler yemekten kaçındıkları, yedikleri zaman tıkanacakları besinlerle yüzleşmekte yani bu besinlere maruz bırakılmaktadır. Maruz bırakma terapisinin ardından geçmişte korkulan gıdaların tüketilmeye başlandığı gözlenmektedir. Bu yöntem fobisi olan kişilerin, fobilerini aşmaları konusunda oldukça etkili yöntemler arasında yerini almaktadır. Ancak tedavi, profesyonel terapistler eşliğinde kontrollü olarak gerçekleştirilmelidir.
